Tính kinh tế theo quy mô là gì?

Tính kinh tế theo quy mô, hay còn gọi là economies of scale, là lợi thế chi phí mà doanh nghiệp có được khi tăng sản lượng đầu ra. Lợi thế này được tạo ra nhờ vào mối quan hệ nghịch đảo giữa chi phí cố định trên một đơn vị sản phẩm và tổng số lượng sả...

Hiệu quả của tính kinh tế theo quy mô

Tính kinh tế theo quy mô là một khái niệm quan trọng đối với mọi doanh nghiệp trong mọi lĩnh vực và nó cũng chỉ ra lợi thế cạnh tranh và lợi thế chi phí mà các doanh nghiệp lớn sở hữu so với các doanh nghiệp nhỏ.Hầu hết người tiêu dùng không hiểu tại ...

Các loại hình của tính kinh tế theo quy mô

Tính kinh tế theo quy mô nội sinh (Internal economies of scale)

Tính kinh tế theo quy mô nội sinh (Internal economies of scale) là tính kinh tế theo quy mô được sinh ra từ bên trong doanh nghiệp. Tính kinh tế này theo quy mô nội sinh xảy ra khi doanh nghiệp tiến hành cắt giảm chi phí nội bộ, do đó các doanh nghiệp khác nhau sẽ có những phương án khác nhau. Ví dụ, một doanh nghiệp có thể giảm thiểu chi phí nhờ vào quy mô doanh nghiệp lớn, hoặc nhờ vào một thiết bị máy móc sản xuất hàng loạt độc quyền của doanh nghiệp.Dựa vào điều này, bạn sẽ hiểu được lý do tại sao các doanh nghiệp lớn có thể dễ dàng đạt được tính kinh tế theo quy mô nội sinh. Đó là vì họ có khả năng thu mua tài nguyên theo số lượng lớn, có bằng sáng chế hoặc các công nghệ đặc biệt, hoặc cũng có thể vì họ có thể tiếp cận nhiều nguồn vốn hơn.

Tính kinh tế theo quy mô ngoại sinh (External economies of scale)

Tính kinh tế theo quy mô ngoại sinh (External economies of scale) là tính kinh tế theo quy mô xảy ra nhờ vào các yếu tố bên ngoài, hoặc các yếu tố có ảnh hưởng đến toàn bộ lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp. Điều này đồng nghĩa với việc không một do...

Các yếu tố thúc đẩy tính kinh tế theo quy mô

Thu mua (Purchasing)

Doanh nghiệp có thể hạ thấp chi phí bằng cách thu mua nguyên liệu đầu vào cho hoạt động sản xuất theo số lượng lớn hoặc mua từ các nhà bán buôn.

Bộ máy quản trị

Doanh nghiệp có thể cắt giảm chi phí bình quân bằng cách nâng cao chất lượng bộ máy quản trị trong doanh nghiệp - thuê nhân sự dày dặn kinh nghiệm hoặc sở hữu chuyên môn cao cho các vị trí quản lý.

Công nghệ

Một sự vượt trội về công nghệ có thể đem lại biến chuyển to lớn cho quá trình sản xuất của doanh nghiệp, như cách mà công nghệ fracking đã làm thay đổi hoàn toàn nền công nghiệp dầu khí một vài năm trước. Mặc dù vậy, đáng tiếc rằng chỉ những doanh nghiệp dầu khí lớn mới có khả năng đầu tư vào các thiết bị fracking đắt tiền để tận dụng lợi thế từ tính kinh tế theo quy mô.

Hạn chế của tính kinh tế theo quy mô

Chúng ta vẫn hay nói về những điểm mạnh, điểm tốt của tính kinh tế theo quy mô. Tuy nhiên, trên thực tế, các kỹ thuật quản trị và công nghệ hiện đại đã tạo ra không ít các hạn chế của tính kinh tế theo quy mô trong suốt các thập kỷ vừa qua.Chi phí lắp đ...

Ví dụ về tính kinh tế theo quy mô

Hiệu quả của tính kinh tế theo quy mô

Một điểm quan trọng khi nói về tính kinh tế theo quy mô là chi phí cố định. Chúng ta đều biết ngành hàng không là một trong những ngành có chi phí cố định cao nhất hiện nay. Giả sử một hãng hàng không đầu tư 20 triệu USD cho một phi cơ mới. Nếu họ chỉ phục vụ 1 khách hàng duy nhất, tiền vé sẽ phải bao gồm toàn bộ 20 triệu USD này. Tuy nhiên, nếu như họ phục vụ 1 triệu khách hàng, mỗi khách hàng sẽ chỉ phải trả 20 USD tiền vé máy bay mà thôi.

Hạn chế của tính kinh tế theo quy mô

Mô hình bếp nhà hàng thường được sử dụng để miêu tả hạn chế của tính kinh tế theo quy mô: Càng nhiều đầu bếp trong một căn phòng nhỏ thì mọi thứ càng trở nên rắc rối. Tình trạng này diễn tả tính phi kinh tế theo quy mô (diseconomies of scale).Dưới đây là biểu đồ hình chữ U thể hiện tính phi kinh tế theo quy mô. Đây là hiện tượng xảy ra khi chi phí tăng theo sản lượng đầu ra.Nhìn vào biểu đồ này, bạn có thể thấy bất cứ mức sản lượng nào lớn hơn Q2 sẽ dẫn đến sự tăng lên của chi phí trung bình. Đây là khi doanh nghiệp gặp phải tính phi kinh tế theo quy mô.

Tổng kết

Như vậy, chúng ta đã tìm được câu trả lời cho câu hỏi ‘Tính kinh tế theo quy mô là gì?’ và các thắc mắc khác xoay quanh tính kinh tế theo quy mô (economies of scale). Hy vọng bài viết đã giúp bạn nắm chắc khái niệm về economies of scale, diseconomies of scale, cũng như các yếu tố khác liên quan.Cảm ơn bạn đọc và hẹn gặp bạn trong các bài viết tiếp theo!